Tingkatan 4- Bab 8: Pembaharuan dan Pengaruh Islam di Malaysia Sebelum Kedatangan barat 西方到来之前马来西亚回教的改革与影响 KBSM

1) Pengaruh Islam Terhadap Politik回教对于政治的影响

i) Pentadbiran管理

- Sebelum Islam回教之前, institusi raja王 dipengaruhi konsep dewa-raja (tradisi传统Hindu-Buddha). Selepas kedatangan Islam回教到来之后, gelaran raja yang digunakan oleh pemerintah ditukar kepada gelaran sultan苏丹称号. Membawa konsep Islam Zillullah fil-alam dan Zillullah fil-ardh yang bermaksud bayangan Allah阿拉的投影 di muka Bumi. Bermakna pengesahan确认kewibawaan raja王的威望 berlandaskan基于Islam diberi kepada raja.

- Konsep Khalifatul Mukminin pula bermaksud pemimpin orang mukmin回教徒. Gelaran ini digunakan oleh Sultan Mahmud Syah di Melaka dan Sultan Abdul Ghaffur Muhyidin di Pahang.

- Dalam tradisi Hindu-Buddha, raja dinasabkan血缘 kepada keturunan dewa神的后裔. Pada zaman Islam, nasab keturunan sultan dikaitkan tokoh Islam伊斯兰领袖seperti Iskandar Zulkarnain. Bertujuan目的 meninggikan kedudukan提高地位 seseorang raja atau sultan tersebut.

- Zaman Islam, sultan merupakan kuasa tertinggi 最高权力dalam sistem pemerintahan dan pentadbiran kerajaan. Sultan dibantu oleh empat pembesar 大臣seperti bendahara, temenggung, penghulu bendahari dan laksamana. Institusi kesultanan kekal sebagai institusi berdasarkan sistem warisan继承系统. Institusi kesultanan mempunyai hubungan yang erat密切的关系 dengan golongan ulama回教学者. Sultan sering mendapat nasihat顾问 daripada ulama seperti Makhdum Sayid Abdul Aziz di Melaka. Di Melaka, pemerintah mendapatkan nasihat ulama seperti Maulana Abu Bakar, Qadi Yusuf dan sebagainya. Di Kelantan dan Terengganu, Tuk Pulau Manis, Tuk Pulau Condong dan Tuan Tabal.

- Adat Temenggung diamalkan被应用 di Perlis, Kelantan, Terengganu, Kedah & Selangor. Adat Perpatih diamalkan di Negeri Sembilan. Kuasa tertinggi最高权力 terletak di tangan Yang Di-pertuan Besar.

- Konsep daulat主权的概念telah mengukuhkan巩固 institusi kesultanan. Konsep daulat menjadi pengikat antara golongan rakyat dengan pemerintah. Konsep ini mengangkat kedudukan 抬高地位seseorang raja atau sultan ke tahap yang tinggi高的阶段. Konsep ini tidak bertulis tetapi  dipegang sebagai sesuatu yang dipercayai kebenarannya被相信真理 sehingga menaikkan penghormatan提高尊敬 rakyat kepada sultan. Menggambarkan kedaulatan seseorang sultan. Daulat diperkukuhkan lagi dengan adat istiadat习俗seperti cara berpakaian服装方式, tingkah laku行为举止, bahasa语言 dan pengucapan说话. Contohnya, istiadat pertabalan加冕仪式.

 

ii) Perundangan法律

- Terbahagi kepada 2 jenis iaitu undang-undang bertulis成文法 dan undang-undang tidak bertulis非成文法. Undang-undang bertulis ialah peraturan条规 atau hukum惩罚 dalam sebuah masyarakat. Undang-undang tidak bertulis dikenali juga sebagai adat习俗 seperti adat Pepatih dan adat Temenggung. Raja selalunya dikecualikan被除外 daripada undang-undang secara praktiknya实行 (melambangkan代表 kedudukan raja王的地位 sebagai kuasa tertinggi最高权力).

 

Undang-undang tidak bertulis非成文法

a. Adat Perpatih母系制度

- Diasaskan oleh被创立 Datuk Perpatih Nan Sebatang dari Pagar Ruyung, Sumatera. Dijalankan di Negeri Sembilan dan Naning, Melaka. Digunakan oleh orang Melayu Minangkabau di Negeri Sembilan.

- Menyelesaikan masalah解决问题 secara musyawarah商议. Musyawarah akan dihadiri oleh被出席 perwakilan代表 semua suku全部氏族 (12 suku). Setiap suku dianggap sebagai satu keluarga besar一个大家庭. Mengikut Adat Perpatih, perkahwinan结婚sama suku adalah dilarang被禁止. Setiap suku diketuai oleh seorang ketua adat yang dikenali sebagai Lembaga. Perlantikan ketua secara demokrasi民族 dilakukan di semua peringkat全部阶段 dari peringkat bawah底阶级 iaitu Anak Buah memilih Buapak, Buapak memilih Lembaga, Lembaga memilih Undang, Undang  memilih Yang Dipertuan Besar.

- Bersifat matrilineal母系的 iaitu mengutamakan注重 jurai keturunan继承 sebelah ibu母亲方面. Anak perempuan diberi hak mewarisi harta被给予权利继承财产.

b. Adat Temenggung父系制度

-  Diasaskan oleh Datuk Ketumanggungan dari Palembang. Dijalankan di Tanah Melayu selain除了 negeri Sembilan, Naning.

- Berasaskan根据 sistem parilineal yang mementingkan注重 keturunan lelaki男性继承. Anak lelaki lebih diutamakan dalam pembahagian pusaka分配家族财产 (bertepatan dengan hukum faraid Islam (回教的)继承权). Pada peringkat awal, adat ini dipengaruhi 被影响ajaran Hindu. Kemudian, disesuaikan dengan ajaran Islam mazhab派别 Shafie.

Undang-undang bertulis成文法

a. Hukum Kanun Melaka马六甲法典

- Menjelaskan 解释tanggungjawab raja dan pembesar王和大臣的责任. Pantang larang禁忌 anggota masyarakat. Hukuman kesalahan jenayah犯罪. Undang-undang keluarga家庭. Permasalahan ibadah宗教仪式.

b. Undang-undang Laut Melaka马六甲海事法典

-  Aktiviti maritim海运 dan perundangan法律. Nakhoda船长 (kapten) dalam kapal diertikan sebagai imam首领 dan anak buah kapal sebagai makmum跟随. Undang-undang Pelabuhan di negeri Kedah mempunyai peranan yang sama dengan Undang-undang Laut Melaka.

-  Perundangan sebelum Islam, tradisi传统 Hindu-Buddha. Tradisi Hindu-Buddha disesuai被适应 dengan budaya tempatan本地文化. Tradisi Hindu berpegang kepada Hukum Kanun Manu yang membezakan hukuman berdasarkan根据 kelas阶级. Profesor Ahmad Ibrahim mengatakan, sebelum British, undang-undang asas基础 ialah undang-undang Islam dan adat Melayu.

- Perundangan selepas Islam. Undang-undang Islam di negeri-negeri Melayu wujud sebelum kedatangan pengaruh British. Kehadiran Islam memperkembangkan undang-undang bertulis seperti Hukum Kanun Melaka, Undang-undang Laut Melaka, Undang-undang Pahang, Undang-undang Kedah, Undang-undang Perak, Undang-undang Johor. Kesemua kitab perundangan menjadi pencorak色彩 kepada perjalanan操作 pemerintahan dan pentadbiran.

2) Pengaruh Islam Terhadap Sosiobudaya回教对于社会文化的影响

i) Pendidikan教育

a. Pendidikan tidak formal非正式教育

-  Pendidikan tidak formal merupakan pendidikan awal早期教育 atau asuhan教养 yang berlaku dalam institusi keluarga.

- Menekankan注重 aspek pengajaran nilai-nilai moral价值观教导方面 dalam masyarakat. Pembelajaran学习 disampaikan melalui kaedah方式 pendengaran听, penglihatan看 dan pemerhatian观察. Kanak-kanak mempelajari kemahiran学习技能 daripada ibu bapa melalui pemerhatian seperti pertanian农业, perikanan渔业, kraf tangan手工艺 dan pertukangan工艺. Ibu bapa mengajar anak-anak perkara berkaitan keagamaan宗教, adat resam风俗习惯, kelakuan行为, sopan santun礼貌, cara berkawan交友方式 serta menjaga maruah照顾尊严. Nilai murni disebarkan melalui cerita-cerita lisan口述故事 seperti cerita binatang动物故事 dan cerita jenaka幽默故事. Melalui kaedah cerita lisan, unsur teladan模范 dan pengajaran教导 biasanya diberi penekanan.

- Pantang-larang禁忌 dan adat istiadat 风俗习惯dipelajari oleh被学习 kanak-kanak melalui pergaulan sosial 社会交际seperti tunduk 低头apabila lalu di hadapan orang tua. Pendidikan tidak formal juga disampaikan melalui pantun班顿, syair马来古诗, teka teki 谜语dan peribahasa谚语.

 

b. Pendidikan formal正式教育

-  Pendidikan formal berkaitan keagamaan宗教 secara langsung直接 atau melalui perantaraan中介 institusi.

-  Kedatangan Islam memberi peluang kepada semua golongan menuntut ilmu追求知识. Tempat belajar di rumah, istana, masjid, surau, madrasah回教学校 dan pondok. Di rumah tok guru, pendidikan al-Quran diajar melibatkan anak-anak berusia 7 hingga 15 tahun. Istana ialah pusat pendidikan dan ilmu pengetahuan知识和教育中心. Menurut Sejarah Melayu menjelaskan peranan istana Melaka sebagai pusat pengajian agama研究宗教中心. Sultan Mansur Syah telah menerima接受 pengajaran Islam daripada Maulana回教长老 Abu Bakar. Raja Ahmad berguru向…学习 dengan Maulana Sadar Jahan.Ramai ulama回教学者 menetap定居 di Melaka antaranya orang Arab, Parsi, Gujerat, kerana pengaruh pemerintah Melaka.
 

- Kitab al-Dur al Manzum (kitab Tasawuf) sangat terkenal di istana Melaka hingga diarak被宗教游行 ke istana kerajaan Johor. Sultan Alaudin Riayat Syah menjadikan istana Johor pusat pengajian教育中心. Pengajaran buku hikayat 传记seperti Hikayat Amir Hamzah dan Hikayat Muhammad Ali Hanafiah turut disimpan di Istana Melaka. Di istana juga mengajar ilmu politik政治知识 dan pentadbiran negara国家管理. Di masjid dan surau, kanak-kanak diajar ilmu tajwid (可兰经)正确的念法, fikah回教法律知识 dan bacaan朗诵 dalam sembahyang祈祷, orang dewasa pula belajar ilmu fikah, usuluddin回教法则学, hadis圣训, tasawuf神秘学 pada tahap lebih tinggi.

-  Institusi pendidikan pondok memberi tumpuan焦点 kepada ilmu keagamaan宗教知识. Lepasan 毕业生pengajian pondok menyediakan pelajar yang bakal menjadi 将成为guru agama宗教老师 atau berkhidmat kepada masyarakat.  Berkembang发展 meluas di Kedah, Kelantan, Terengganu, Perlis dan Pattani. Dipercayai bermula di Pattani sejak abad ke-12 M, sebelum berkembang ke negeri-negeri Melayu. Pondok terkenal著名 terdapat di Kelantan (Pondok Pulau Condong  yang diasaskan oleh被设立 Haji Abdul Samad bin Abdullah dan Pondok Kuta yang dibuka oleh被开设 Haji Mohamad Salleh), Terengganu (Syaikh Abdul Malik bin Abdullah memulakan开始Tuk Ku Pulau Manis) dan Kedah ( Haji Muhamad Taib telah mengasaskan Pondok Titi Gajah dan Haji Muhamad Nor mengasaskan Pondok Langgar). Sistem pendidikan pondok tidak mempunyai batasan waktu时间限制 kerana pelajar-pelajarnya akan mengambil masa yang penjang sehingga 10 tahun untuk menamatkan pengajian毕业mereka.

- Sistem madrasah diperkenalkan被推广 semasa zaman khalifah Bani Saljuk di Iraq pada 447 H/ 1056M. Sistem ini berdasarkan sukatan pelajaran课程纲要 yang ditetapkan被规定 dan mengikut sistem kelas课室制度. Pendidikan madrasah ini mengikut 3 tahap阶级 utama, iaitu tahap permulaan, tahap pertengahan dan tahap pengkhususan专门. Pendidikan madrasah  diawasi oleh Mudir （阿拉伯学校）校长(Guru Besar). Diselia oleh被监督 sebuah lembaga理事会 serta jawatankuasa委员会 kewangan.

ii) Bahasa dan Kesusasteraan语文和文学

- Pengaruh Islam回教影响 yang paling ketara最明显 ialah tulisan jawi. Sebelum lahirnya诞生 tulisan jawi telah wujud tulisan lain dalam sastera Melayu马来文学 seperti tulisan Pallva, Kawi爪哇古文 (Jawa kuno), Sunda簨他, Kuno, Batak dan Rencong. Tulisan jawi yang disesuaikan daripada被适应 perkataan Arab dan al-Quran mudah diterima oleh orang Melayu. Tulisan Jawi berdasarkan penyesuaian dengan bahasa Melayu. Tulisan jawi berkembang menjadi saluran utama 主要管道untuk pembacaan读 dan penulisan 写作dalam kalangan masyarakat Melayu.

-  Perbendaharaan kata词汇 bahasa Melayu bertambah增多 dengan penambahan增加 istilah baru新用语 daripada Bahasa Arab阿拉伯语言,seperti perkataan adat, adil, daulat, hakim dan hukum. Kemudiannya, ditambah dengan istilah dalam bidang fikah法律知识, tauhid一神论 dan tafsir（可兰经条文）解释.
 

- Pada peringkat awal, kesusasteraan文学 rakyat disampaikan secara lisan口述 seperti cerita asal-usul起源, binatang动物故事. 过后有cerita jenaka幽默故事比如Pak Kaduk, Lebai Malang. Cerita dongeng神话 (memberikan pengajaran) dan puisi seperti pantun, teka-teki, gurindam两行谚诗, dan seloka旧诗.

- Kedatangan Islam回教的到来 mempengaruhi perkembangan hasil kesusasteraan Melayu马来文学. Khususnya dalam bidang prosa 散文dan puisi诗歌.

- Terdapat hikayat 传说berkaitan kisah故事 Nabi Muhammad s.a.w seperti Hikayat Nur Muhammad dan Hikayat Bulan Berbelah. Hikayat tentang nabi-nabi lain先知 seperti Hikayat Nabi Yusuf dan Hikyat Nabi Musa a.s. Hikayat tentang para sahabat 诸位朋友seperti Hikayat Abu Bakar dan Hikayat Hasan dan Husin. Hikayat Muhammad Ali Hanafiah dan Hikayat Amir Hamzah merupakan karya penting重要作品 yang disimpan di istana Melaka.

- Bentuk puisi syair berunsur Islam turut berkembang pesat迅速发展 seperti Syair Dahulu Kala dihasilkan oleh Tengku Ampuan Mariam di Terengganu. Hikayat karya saduran改写本  bercorak Arab Parsi ialah Hikayat Abu Nawas dan Hikayat Hasan Damsyik.

iii) Kesenian艺术
-  Seni bermakna suatu yang indah优美 pada penciptanya. Keindahan ini dapat dilihat daripada seni halus美术, seni rupa雕塑艺术, seni tekstil纺织艺术, seni tampak视觉艺术.

 - Sebelum Islam回教之前, lingkungan界限 tradisi传统 Hindu-Buddha. Seni zaman Hindu-Buddha seperti seni candi寺庙艺术, seni bina建筑艺术, seni arca雕塑艺术di Lembah Bujang terutamanya Candi Bukit Batu Pahat, Candi Sungai Batu. Avalokitesvara是很有名的arca, menunjukkan显示 pengaruh India印度影响.
 

- Selepas Zaman Islam回教时代之后, pengaruh Islam回教影响 dalam bidang kesenian di Tanah Melayu dapat dilihat pada seni bina masjid dan istana. Bidang kesenian menggabungkan结合 elemen keagamaan宗教元素 dengan kehalusan seni tempatan本地艺术的优雅. Binaan masjid回教堂 memaparkan展现 ketinggian高尚 seni bina orang Melayu. Masjid terkenal, contohnya Masjid Kampung Laut Kelantan dan Masjid Tengkera Melaka dan Masjid Peringgit. Seni bina masjid terdapat ciri-ciri khas特别的特征 seperti mihrab清真寺面向麦加的壁龛, mimbar教坛, telaga塘, pancur air喷泉dan bumbung屋顶 yang unik.

- Istana raja皇宫 dibina dengan indah. Seni bina istana dilengkapi dengan pelbagai bentuk hiasan dalaman内部装饰dan ukiran雕刻. Dilengkapi dengan balairung大殿, tempat bersemayam diraja王的住处, balai istiadat典礼处, contohnya istana Melaka.
 

- Rumah mempunyai hiasan dalaman hasil daripada kemahiran seni ukiran雕刻艺术. Rumah mempunyai motif ukiran雕刻主题 berbentuk tumbuh-tumbuhan植物, bunga-bungaan花 dan geometri几何学. Kemahiran技能 tukang kayu Melayu terbukti 证明pada tapak kebudayaan文化印迹 Hindu-Buddha di Lembah Bujang.
 

-  Seni epigrafi 碑文艺术orang Melayu terserlah著名 pada batu bersurat碑文 dan batu nisan墓碑. Contohnya, Batu Bersurat Terengganu.

- Seni khat 爪夷文书法艺术atau kaligrafi 书艺digunakan untuk menghiasi装饰 masjid回教堂, madrasah回教学校, batu nisan墓碑, barang tembikar陶瓷, mata wang货币 dan pakaian服装. Terdapat dua jenis tulisan khat yang sering digunakan iaitu jenis kufi dan nasakh.

- Seni persembahan表演艺术 merangkumi包括 tarian舞蹈, drama戏剧, muzik音乐, nyanyian歌唱, wayang kulit皮影 yang dipersembahkan dalam majlis perkahwinan, berkhatan dan upacara bersifat keagamaan. Seni tari dipengaruhi oleh unsur Islam seperti Tarian dabus di Perak dan tarian mak inang di Melaka. Nyanyian nazam atau naban dan ukir dipengaruhi oleh unsur Islam. Seni muzik pula seperti seni dikir diiringi rebana dan kompang, ghazal. Seni ghazal di Johor mengandungi puisi Arab yang memuji kebesaran Islam.

iv) Gaya hidup生活方式

- Perubahan改变 prinsip kepercayaan信仰原则 atau akidah信仰 kepada syariah回教条规 dan akhlak品德. Contohnya, amalan protokol外交礼仪 /hijabah menggambarkan pengaruh Bani Umaiyah. Pelantikan 委任dan Pertabalan Raja登基典礼 sebelum Islam回教之前 ialah  Pembacaan ciri国王加冕时宣读的祷词, iaitu kata-kata hikmat dan suci智慧和圣洁的话 dalam bahasa Sanskrit.Selepas Islam, perubahan改变 istiadat pemerintah统治者礼仪. Dalam pertabalan raja登基典礼, kandungan bacaan ciri dimansuhkan被废除, bacaan lafaz ikrar宣言词句 diteruskan 被继续kerana menyerupai相似 proses baiah宣誓效忠过程. Perlantikan pengganti替代者 sultan sebelum istiadat pemakaman安葬仪式 apabila sultan mangkat ditiru 被模仿daripada kerajaan Bani Umaiyah.

- Perubahan akhlak rakyat人民的品德改变. Hubungan 关系antara individu dan pertalian kekeluargaan家属联系 yang rapat menjamin kesejahteraan hidup保障生活安宁. Ibu bapa amat dihormati父母被尊敬, menghormati orang yang lebih tua尊敬老人, jiran dianggap seperti keluarga把邻居当成家人看待, panggilan pangkat地位 diberi seperti Pak Long dan Mak Long, apabila orang muda 年轻人bercakap dengan orang tua suara perlu rendah必须低声.

- Adab berziarah探望文化. seseorang perlu必须 memberi salam敬礼 dan tuan rumah屋主 wajib务必 menjawab salam回敬, kemudian bersalaman互相问候. Kanak-kanak perlu mencium tangan亲吻手 orang yang lebih tua, tetamu客人 dilayan dan dihormati dengan hidangan makan minum, bacaan bismillah感谢真主 (dengan nama Allah) dimulakan untuk menjamu makan minum.
 

- Majlis perkahwinan, majlis berkhatan割礼仪式 atau majlis tamat membaca al-Quran (majlis khatam结束仪式) diadakan mengikut Islam dan mempunyai semangat gotong-royong. Majlis seperti ini juga menekankan nilai gotong-royong, bekerjasama dan perpaduan. Konsep “bersatu teguh, bercerai roboh”. Ibarat “seikat seperti sirih, serumpun seperti serai dan sedendang seperti besi.

 

3) Pengaruh Islam Terhadap Ekonomi回教对于经济的影响

i) Perdagangan贸易

- Pengaruh perdagangan贸易影响 amat kuat kepada umat Islam回教徒 kerana Nabi Muhammad s.a.w terlibat secara langsung直接的 dalam perdagangan (memperdagangkan barang Khatijah).
 

- Melaka menjadi pusat perdagangan贸易中心 kerana kedudukan 地点Melaka yang strategik位置重要 (laluan路线 timur东 dan barat 西turut melibatkan pedagang Islam ). Melaka mempunyai barang dagangan商品 seperti rempah ratus香料, hasil hutan dan hasil galian采掘物. Kerajaan Melaka menyediakan准备 pelbagai kemudahan设备 di pelabuhan码头 untuk menampung承担 peningkatan pedagang asing. Jawatan laksamana海军大将 dan syahbandar港务局长 telah diwujudkan untuk menjamin kelancaran确保顺畅性 aktiviti perdagangan di pelabuhan. Laksamana bertanggungjawab menguruskan处理 hal kelautan海洋事务. Syahbandar menjadi ketua领导 di perlabuhan dan bertanggungjawab terhadap urusan sukat测量 dan timbang重量.

- Undang-undang Laut Melaka马六甲海事法典 digubal 被制定untuk menjadi panduan成为指示 kepada masyarakat khususnya perkara yang berkaitan dengan tugas nakhoda船长, jurumudi舵手dan sebagainya.
 

- Di Melaka amat ramai pedagang, dikatakan tidak kurang 84 bahasa语言 dipertuturkan oleh pedagang asing di Melaka. Bahasa Melayu sebagai bahasa perhubungan社交语言yang utama. Bahasa Melayu sebagai lingua franca.

- Melaka turut memperkenalkan sistem timbang dan sukat seperti kati dan tahil yang dipertanggungjawabkan kepada Syahbandar. Bertujuan melicinkan使顺畅 urusan jual beli买卖事务 di pelabuhan. Barangan yang dtimbang seperti emas, perak, dan rempah menggunakan dachim (dacing). Aktiviti perdagangan di pelabuhan menggunakan kaedah tukar barang物物交换 dan kaedah jual beli买卖.

- Kejatuhan Melaka mengalih perkembangan perdagangan转移贸发展 ke Johor, Kedah, Kelantan dan Terengganu.

ii) Mata wang货币

- Penggunaan mata wang memudahkan urusan perdagangan dan jual beli使贸易和买卖处理更容易. Sistem mata wang adalah alternatif 替代kepada sistem tukar barang atau barter.

- Umumnya普遍 negeri Melayu menggunakan timah锡sebagai wang. Mata wang timah Melaka berbentuk bulat圆形. Nama Sultan yang memerintah执政的苏丹名字 dan  tarikah Islam回教日期 dicatat被记录 pada mata wang. Mata wang asing外来货币 juga digunakan di Melaka seperti mata wang Pasai, Hormuz霍尔木兹海峡dan Cambay坎贝. Mata wang ini boleh ditukar 可以被交换dengan mata wang tempatan本地货币.

- Di Johor, wang timah dikenali sebagai wang katun棉花钱yang mempunyai tulisan jawi atau Arab seperti Malik/Sultan al-Adil.Wang ini berbentuk bulat圆形 atau segi enam六角形 dan tidak mempunyai tarikh没有日期. Mata wang emas Johor digunakan ketika Sultan Alaudin. Mata wang emas Johor digelar kupang贻贝. Mata wang emas ini mencatatkan nama记录名字 dan pangkat Sultan yang memerintah执政的苏丹阶级 dan yang mengeluarkan mata wang. Tertulis gelaran Islam sultan seperti Khalifatul Muslimin.

- Mata wang Kedah untuk kegunaan tempatan. Mata wang timah Kedah berbentuk seekor ayam jantan公鸡 yang hinggap di atas beberapa cincin戒指. Mata wang ini boleh dipatahkan被弄断 dan digunakan secara berasingan分开使用. Mata wang emas digunakan di Kedah dan Johor.
 

- Mata wang emas Kelantan dikenali sebagai kijang鹿.
 

- Pedagang Arab menggunakan wang emas. Pedagang Eropah menggunakan wang perak. Pedagang India, China dan Arab menggunakan emas atau mata wang emas.

iii) Percukaian税务

- Cukai ialah bayaran款项 yang dikenakan oleh pemerintah领导kerajaan Melaka terhadap aktiviti perdagangan tertentu特定的贸易活动 serta barang tertentu 特定的东西yang dijual.Cukai sebagai sebahagian daripada sumber pendapatan kerajaan国家收入来源.

- Di Melaka, cukai wajib dibayar 务必被缴付oleh pedagang 商人sebelum diberi kebenaran被给予许可 memulakan perniagaan做生意. Cukai yang paling asas最基本 ialah cukai tetap固定税 atau cukai import进口税 yang kadarnya ditetapkan被规定 oleh pemerintah. Contohnya pedagang dari India, Ceylon, Tanah Arab, Siam dan Pegu dikenakan bayaran cukai sebanyak 6% daripada jumlah barang. Pedagang dari Jepun dan China dikenakan cukai sebanyak 5%. Barang yang tidak dikenakan cukai 不需要给税ialah beras dan bahan makanan. Setelah cukai dibayar给了税之后, mereka boleh berniaga di bazaar-bazaar集贸市场di sepanjang Sungai Melaka.

- Cukai diraja皇家税dikenakan kepada orang asing外来者 yang ingin menetap想要定居 di Melaka. Contohnya, orang asing yang datang dari Kepulauan Melayu dikenakan cukai diraja sebanyak 3% dan orang asing dari kawasan lain dikenakan cukai diraja sebanyak 6%.

- Amalan riba高利贷dalam kalangan orang Islam tidak dibenarkan不被允许 di negeri Melayu. Penegasan tentang riba ini dinyatakan dalam Hukum Kanun Melaka马六甲法典. Walau bagaimanapun, golongan ceti大耳窿yang memberi pinjaman dibenarkan menjalankan aktiviti riba mereka.

- Orang Islam yang berkemampuan有能力 dikenakan zakat harta. Wang zakat disimpan oleh Baitulmal国库 yang menyelenggarakan harta kerajaan处理国家财务. Wang Baitulmal digunakan untuk pembangunan negara dan masyarakat国家和社会发展.