TINGKATAN
1 - BAB 4: MENGENALI TAMADUN (认识文明)
4.1
Maksud Tamadun (文明的意思)
- Pada umumnya, tamadun文明
ditakrifkan sebagai 被定义为suatu
pencapaian tertinggi最高成就 oleh
sesuatu masyarakat社会
dalam pelbagai bidang领域.
- Antaranya termasuklah kegiatan pertanian dan perdagangan农业和贸易活动,
sistem pemerintahan行政系统, pembentukan bandar城市的形成, pengkhususan
pekerjaan工作专业化, teknologi技术, organisasi sosial社会组织, agama dan kepercayaan宗教和信仰, tulisan dan
penyimpanan rekod文字和记录储存, serta kesenian dan kesusasteraan艺术和文学.
- Perubahan
kehidupan manusia人类生活的改变
ini didorong被推动
oleh daya inovasi 创新力sesuatu masyarakat社会.
(A)
Maksud tamadun dalam bahasa Yunani希腊语
- Dari segi pengertian bahasa语言理解,
perkataan tamadun文明 (civilisation文明)
diambil daripada perkataan Yunani希腊词,
iaitu “civitas” yang bermaksud bandar城市 atau kota城.
- Tahap
kemajuan进步阶段
dalam kehidupan masyarakat 社会生活dicapai
被达到dalam
bidang kebudayaan文化方面, sains科学, industri 工业dan sistem kerajaan政府体制.
(B)
Maksud tamadun dalam bahasa Inggeris英语
- Dalam bahasa Inggeris英语,
tamadun disebut civilisation, iaitu tahap
pembangunan发展阶段 manusia dan organisasi组织 yang
dianggap paling maju最进步.
- Tahap
pembangunan发展阶段
tersebut merangkumi包括
pengetahuan知识, kepercayaan信仰, seni艺术, moral道德, undang-undang法律, adat习俗 dan
kebolehan能力 manusia atau organisasi.
(C)
Maksud tamadun dalam bahasa Arab阿拉伯语
- Perkataan
tamadun文明
dalam bahasa Arab阿拉伯语
ialah mudun, madain dan madana, yang bermaksud tinggi budi bahasa高品德
dan pembukaan bandar开城.
- Istilah lain yang sama pengertiannya
ialah hadharah dan hadari.
- Hadharah bermaksud kawasan地区, daerah区域, bandar城市, kota城, kampung乡村
dan kawasan yang digunakan untuk bercucuk
tanam耕作.
-
Hadari pula
bermaksud tanah土地
atau rumah房子
yang didiami 被居住oleh
masyarakat社会,
tahap kemajuan进步阶段
dan memperoleh 获得kekayaan财富.
(D)
Maksud tamadun dalam bahasa Melayu马来语
- Dalam bahasa Melayu马来语,
tamadun文明
bermaksud suatu peradaban文明
yang merujuk kepada pencapaian kemajuan masyarakat
社会进步的达成dari
segi kebendaan物质
serta perkembangan pemikiran思想发展
meliputi包含
bidang
sosial社会领域, budaya文化, politik政治 dan
lain-lain yang tinggi.
- Kemajuan
kebendaan物质进步merujuk
kepada pencapaian成就
dalam penciptaan创造 seni bina 建筑seperti
bangunan建筑物
dan empangan水坝
serta sistem ekonomi经济系统,
seperti percukaian税收
dan kewangan金融;
dan hasil cipta创造成果
seperti membuat kertas造纸,
lukisan绘画
dan ukiran雕刻.
- Tamadun文明 penting 重要bagi
membina建造 kemajuan进步
dan kemodenan现代性 kehidupan manusia 人类生活yang teratur 有秩序的dalam
sesebuah sistem masyarakat社会系统.
------
Kesimpualan总结:
- Walaupun terdapat perbezaan差别 maksud tamadun文明的意思
menurut根据
bahasa
Yunani希腊语, bahasa Inggeris英语, bahasa Arab阿拉伯语 dan bahasa Melayu马来语,
tetapi terdapat persamaan相同 yang jelas明显的,
iaitu kemajuan进步 yang dicapai 被达成oleh masyarakat社会
untuk membina建造 kehidupan生活 yang lebih baik更好 dan kompleks复杂的.
4.2
Konsep Tamadun (文明的概念)
(A)
Sudut Pandangan Islam伊斯兰观点
- Konsep
tamadun文明的概念
dalam Islam伊斯兰
dibina被建造
atas kerangka Islam伊斯兰框架
sebagai al-Din (cara hidup生活方式).
- Tamadun文明
mengikut pandangan Islam伊斯兰观点
merangkumi囊括
pembangunan
lahiriah外部发展 dan rohaniah精神
yang berasaskan基于 nilai 价值dalam pendidikan 教育seperti
yang disarankan被建议
oleh al-Quran古兰经
dan hadis 圣训serta
ajaran Nabi Muhammad SAW穆罕默德先知的教导.
i.
Ibn Khaldun
- Ibn
Khaldun ialah tokoh awal 早期人物yang
membicarakan讨论
tentang konsep tamadun Islam伊斯兰文明的概念.
- Beliau memperkenalkan介绍
konsep
tamadun文明的概念,
iaitu “umran” dan “hadharah” yang digunakan dalam bukunya yang bertajuk Muqqadimah.
- “Hadharah”
mengandungi prinsip-prinsip原则 nilai 价值meliputi
aspek akidah信仰, syarak回教法则, akhlak品行, falsafah哲学, kebudayaan文化 dan
peradaban文明.
- “Madaniyyah”
pula lebih menjurus指向
kepada aspek kebendaan物质 dalam kehidupan 生活dan
lebih bersifat umum 一般性质kepada
semua manusia所有人类.
- Kedua-duanya bermaksud perbandaran社区
dan tamadun文明.
- Istilah “hadharah” dan “madaniyyah”
ini lebih menepati konsep tamadun文明的概念
dalam Islam伊斯兰
dan berpusat kepada集中于 wahyu启示.
ii.
Syed Muhammad Naquib Al-Attas
- Syed
Muhammad Naquib Al-Attas pula berpendapat有看法
tamadun文明
ialah keadaan kehidupan 生活情况insan bermasyarakat人类社会
yang telah mencapai 达到taraf水平 kehalusan tatasusila 道德品格dan
kebudayaan 文化yang luhur高尚
bagi seluruh masyarakatnya全部社会.
- Beliau menulis pelbagai buku dalam bidang pemikiran思想领域
dan peradaban文明.
- Antaranya termasuklah Islam dalam Sejarah dan Kebudayaan Melayu dan Historical Fact and Fiction.
(B)
Sudut Pandangan Barat西方观点
- Dalam tradisi Barat西方传统,
istilah “civilisation” digunakan
bagi menggambarkan描绘
tahap
阶段sesuatu masyarakat 社会atau
budaya文化 yang kompleks复杂的.
- Lazimnya通常,
masyarakat bertamadun有文明的社会
diukur 被测量melalui
pencapaian 成就ilmu 知识dan teknologi技术,
ekonomi经济, struktur politik政治结构, kemasyarakatan社会 dan petempatan住区 di kawasan perbandaran社区.
- Bagi masyarakat Barat西方社会,
tamadun文明 dikaitkan dengan pembangunan lahiriah外部发展 terutamanya
dalam bidang kebudayaan文化领域
seperti kesenian艺术, penulisan写作, undang-undang法律 dan
perbandaran社区.
i.
Arnold J. Toynbee
- Arnold
J. Toynbee menjelaskan tamadun文明
sebagai suatu sistem masyarakat社会系统
yang memperkasakan授权 sistem politik政治系统, ekonomi经济, sosial社会 serta kesenian艺术 dan kebudayaan文化.
------
Kesimpualan总结:
- Konsep
tamadun文明的概念
meliputi semua pencapaian成就 kehidupan masyarakat社会生活
dalam bidang sosial社会领域
dan budaya文化
serta pemikiran思想.
4.3
Ciri-ciri Tamadun (文明的特征)
- Tamadun
awal dunia早期世界文明
lahir 孕育di
lembah sungai河谷,
iaitu di Lembah Sungai Tigris底格里斯河谷
dan Euphrates幼发拉底,
Sungai Nil尼罗河,
Sungai Indus印度河 dan Sungai Huang He黄河.
- Ciri-ciri
tamadun awal dunia早期世界文明
ialah pencapaian成就 yang hebat 卓越dalam
bidang pertanian dan perdagangan农业和贸易, sistem pemerintahan行政系统, pembentukan bandar形成城市, pengkhususan
pekerjaan工作专业化, teknologi技术, organisasi sosial社会组织, agama dan kepercayaan宗教和信仰, tulisan文字 dan penyimpanan rekod记录储存,
serta kesenian dan kesusasteraan艺术和文学.
1.
Pertanian dan Perdagangan农业和贸易
- Kehidupan
masyarakat 社会生活tamadun awal早期文明
mulai
开始berkembang发展 apabila
terdapat kegiatan pertanian农业活动.
- Penciptaan发明 pelbagai peralatan用具, pembinaan saliran建造水道, penciptaan发明 kincir angin风车 dan
pembinaan teres梯田 di tanah tinggi高地
telah menggalakkan鼓励
kegiatan
pertanian农业活动
dalam kalangan masyarakat.
- Perkembangan发展
ini seterusnya telah mewujudkan呈现
kegiatan
perdagangan贸易活动.
- Pertama第一,
perdagangan tempatan当地贸易,
iaitu masyarakat社会
yang tinggal di kota城
mendapatkan makanan食物
dan barangan pertanian农作物
dengan menukarkan交换 barangan kraf tangan手工艺品
dan perkhidmatan服务
termasuklah kegiatan keagamaan宗教活动.
- Kedua第二,
perdagangan jarak jauh远程贸易.
Masyarakat dari kawasan tamadun yang
berbeza不相同 bertukar-tukar互相交换 barangan物品
dengan penduduk居民
yang mempunyai bahan mentah原料, seperti
logam金属, emas金 dan besi铁.
- Berlaku kegiatan perdagangan贸易活动
antara masyarakat Sumer苏美尔
dengan Mesir埃及
dan antara masyarakat Sumer苏美尔
dengan Mohenjo-Daro.
2.
Sistem Pemerintahan行政系统
- Kerajaan telah dibentuk被形成
untuk mengurus处理 pemerintahan行政 kota城
yang berkembang pesat发展迅速
kesan影响
daripada pembentukan bandar形成城市.
- Pada peringkat awal早期,
pemerintahan negara-kota 城邦行政diketuai
oleh pendeta牧师 tetapi
kemudiannya raja 王mengambil alih 接管peranan角色
sebagai pemerintah统治者.
- Raja王
telah dibantu oleh pegawai官员
daripada golongan bangsawan贵族
dan pendeta牧师 memerintah领导 negara-kota城邦.
- Selain itu, bagi melicinkan方便 urusan事务 pentadbiran negara国家行政,
undang-undang法律
telah dibentuk被形成.
3.
Pembentukan Bandar城市的形成
- Perkembangan发展
dalam bidang pertanian农业领域menyebabkan
manusia mula membina petempatan kekal永久住区.
- Kewujudan
存在petempatan kekal永久住区
di sesebuah kawasan bermula 开始dengan
kampung乡村.
- Apabila berlaku pertambahan增加 penduduk居民,
kawasan kampung乡村 berkembang发展
dan disatukan被统一 membentuk 形成bandar城市.
- Bandar
城市mempunyai
jumlah penduduk人口 yang lebih ramai更多
dan mempunyai pelbagai latar belakang背景.
- Antara ciri bandar城市特点termasuklah:
Pelan susun atur bangunan建筑排版平面图 dan petempatan yang tersusun有序的住区.
- Rumah
kediaman住宅区
mempunyai kemudahan设施 perigi水井, bilik mandi浴室 dan tandas厕所.
- Kemudahan
prasarana基础设施
yang
teratur有序 dan sistematik有系统
seperti pasar市场, rumah ibadat宗教场所 dan kawasan kediaman住宅区.
- Pembinaan建造 sistem perparitan沟渠系统
dan pembetungan下水道.
- Pembinaan
kota城
untuk berlindung保护
daripada serangan orang luar外人的攻击dan
menjadi kawasan sempadan边境地区.
- Pada peringkat awal, bandar城市
menjadi pusat kegiatan politik政治活动中心,
ekonomi经济 dan kebudayaan文化 bagi
kawasan sekitarnya周围环境.
- Kemudian, bandar城市
berkembang发展
menjadi institusi sosial社会机构 dan
ekonomi经济 yang tersusun有序,
yang menjadi asas基础 kepada kelahiran产生 tamadun awal dunia世界早期文明.
- Bandar
pertama第一个城市
dibina pada tahun 4,000 SM.
- Kota-kota
城utama主要
pada peringkat tamadun awal ialah Ur dan
Uruk berhampiran Sungai Tigris底格里斯河 dan Euphrates幼发拉底河, Memphis孟菲斯 di Sungai Nil尼罗河, Mohenjo-Daro莫恩焦德罗 di
Sungai Indus印度河 dan
Anyang安阳 di Sungai Huang He黄河.
4.
Pengkhususan Pekerjaan工作专业化
- Perkembangan
pesat bandar城市发展迅速
telah meningkatkan提高 jumlah penduduk居民人口.
- Hal ini secara
tidak langsung间接
telah mewujudkan呈现
pengkhususan专业化 dalam bidang pekerjaan工作领域.
- Terdapat lebih banyak peluang pekerjaan baharu新的工作机会,
seperti pengutip cukai收税员, jurutera工程师 yang mengawal sistem
pengairan sungai河流灌溉系统, tentera军人, petani农夫 yang bekerja di sawah稻田, dan
mereka yang bekerja dalam bidang
pentadbiran行政领域.
- Kumpulan
artisan工匠
pula menumpukan masa 集中时间mereka
dalam kerja mengukir雕刻工作, menempa besi锻铁 dan tembikar陶器.
- Selain itu, saudagar商人
dan pedagang贸易者
bertukar-tukar互相交换 barangan物品
yang dihasilkan oleh golongan artisan工匠.
5.
Teknologi技术
- Kemahiran技能
dalam bidang teknologi 技术领域oleh
masyarakat tamadun awal早期文明社会
telah menghasilkan生产
penciptaan发明 barangan物品
dan monumen纪念碑
serta hasil pertukangan木工.
- Hasil
ciptaan发明物
ini telah memberikan keselesaan舒适
kepada masyarakat社会.
- Tamadun
Mesopotamia美索不达米亚文明
terkenal 闻名dengan
Taman Tergantung Babylon空中花园.
- Tamadun
Mesir Purba古埃及文明
pula terkenal闻名
dengan pembinaan建造 piramid金字塔 dan sfinks斯芬克斯/人头狮身,
manakala Tamadun Indus 古印度文明terkenal
闻名dengan
pembinaan建造 negara-kota城邦 Mohenjo-Daro.
- Penggunaan
teknologi 技术dalam
pembuatan制造 logam金属 tembaga铜,
gangsa青铜 dan besi铁
pula menghasilkan生产 peralatan用具
seperti bajak梨
untuk pertanian农业.
- Selain itu, penciptaan发明 roda 轮子telah
membantu penggunaan kereta kuda马车 dan
kereta lembu牛车
untuk tujuan目的
mengangkut
运送hasil pertanian 农作物dan perhubungan penduduk居民关系.
6.
Organisasi Sosial社会组织
- Dalam masyarakat Mesir Purba古埃及社会,
kemunculan出现
institusi机构 dan golongan pekerja工人阶级
telah mewujudkan呈现
kelas
sosial社会阶层.
-
Kelas sosial 社会阶级berasaskan根据
jenis
pekerjaan工作类型,
kekayaan财富 dan pengaruh影响.
- Pada peringkat tamadun awal早期文明,
pemerintah领导者, firaun法老王, golongan agama宗教族群 dan golongan bangsawan贵族
berada pada kedudukan tertinggi 最高地位dalam
susunan masyarakat社会结构.
- Golongan
saudagar商人
dan artisan工匠
berada dalam kelas kedua第二阶级.
- Di bawah mereka ialah golongan petani 农夫dan
pekerja工人
yang tidak berkemahiran没有技能的.
- Golongan
hamba奴隶
berada pada kedudukan 地位paling rendah最低.
- Hamba奴隶
terdiri daripada dua kumpulan组,
iaitu hamba perang 战争奴隶dan
hamba yang dijual被卖的.
Susunan
Struktur Sosial pada Zaman Mesir Purba社会结构在古埃及时代
a.
Firaun法老王
b.
Wazir宰相, pegawai kanan高级官员, golongan agama宗教人员 dan
bangsawan贵族
c.
Golongan penyalin撰稿员/ penulis作者
d.
Artisan berkemahiran有技术工匠 dan karyawan作家
e.
Petani 农夫dan
buruh工人
f.
Pembantu rumah 女佣dan hamba奴隶
7.
Agama dan Kepercayaan宗教和信仰
- Masyarakat tamadun awal mempercayai相信banyak tuhan神.
- Antara tuhan神
yang disembah被信奉
termasuklah tuhan bulan月亮神, matahari太阳神, ibu母神 dan sungai河神.
- Terdapat institusi agama宗教机构
yang mengurus管理
upacara
keagamaan宗教仪式seperti
korban 牺牲binatang 动物atau
mempersembahkan 献祭makanan 食物kepada
kuasa roh灵魂力量.
- Dalam hal ini, tempat ibadat礼拜场所 yang besar大
dibina sebagai tanda标记 menghormati尊重 tuhan神.
- Di Mesir埃及
misalnya, penduduk mempercayai相信
kehidupan
selepas kematian死亡过后的生活.
- Lakaran
绘图daripada
Book of the Dead yang menunjukkan
orang yang mati bersama-sama isterinya memerhatikan观察
penimbang keadilan司法仲裁
sedang menimbang衡量
perlakuannya行为
semasa hidup活着.
8.
Tulisan dan Penyimpanan Rekod文字和记录保存
- Sistem
tulisan文字
mula lahir kira-kira 5,000 tahun lalu.
- Penciptaan发明 tulisan文字
penting重要
bagi membezakan区分 kehidupan 生活Zaman Prasejarah史前时代 dan
sejarah历史.
- Kemudian, manusia人类 mencipta发明 sistem tulisan文字
yang lebih baik menggunakan abstrak
simbol 抽象符号bagi
mewakili 代表pelbagai bentuk idea主意形式.
- Kelahiran
产生tulisan文字
membolehkan允许
manusia人类
menyimpan
收存rekod 记录dan
perkara penting重要事项
tentang masyarakat社会
dan diri mereka.
- Tulisan
pertama第一个文字menggunakan使用
sistem
piktograf 象形文字atau
simbol gambar图片符号.
- Bentuk
piktograf象形形状
dalam tulisan kuneiform楔形文字
yang digunakan semasa Tamadun
Mesopotamia.
9.
Kesenian dan Kesusasteraan艺术和文学
- Masyarakat社会
pada zaman tamadun awal melahirkan生产
hasil
sastera文学作品
dan seni bina建筑 yang mengagumkan赞叹.
- Gaya
风格dan teknik技术
yang digunakan oleh artis工匠
menggambarkan描绘
setiap budaya文化 tamadun masing-masing各自文明.
- Artis工匠
menghasilkan ciptaan创造物
berupa patung雕像 dan lukisan绘画 tuhan神 dan dewa神, pahlawan战士 dan pemerintah君主.
- Apabila penggunaan tembaga 铜meluas广泛,
patung-patung雕像
dicipta menggunakan tembaga铜.
- Ciptaan
ukiran雕刻作品
pada gelas玻璃
dengan kehalusan seni艺术的精细.
------
Kesimpualan总结:
-
Ciri-ciri tamadun awal dunia世界早期文明的特征
memaparkan 显示kehebatan pencapaian 伟大的成就tamadun-tamadun 文明dalam
semua bidang kehidupan生活领域.
- Hal ini adalah asas基础 pencapaian tertinggi
manusia 人类最高成就sehingga
digelarkan被称号
tamadun
hebat辉煌文明.
- Kemajuan
pemikiran思想进步
menyumbang贡献
kepada hasil cipta发明 idea概念dalam
kalangan masyarakat untuk membina建造 tamadun yang lebih
tinggi更高的文明.
- Hasil cipta telah membantu manusia membina kehidupan yang lebih baik 更好的生活terutamanya
dalam pembinaan建造 bangunan 建筑dan
teknologi pertanian农业技术.
- Kewujudan出现 tamadun awal dunia世界早期文明
menjadi pencetus催化剂 inovasi创新
kepada masyarakat pada hari ini现今社会.
